ถนนคนเดินเขมราฐ (ถนนสายวัฒนธรรมเขมราษฎร์ธานี) เทศบาลตำบลเขมราฐ อําเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี

ถนนคนเดิน เขมราษฎร์ธานี อำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี เป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมของชาวอำเภอเขมราฐชุมชนเก่าแก่ริมแม่น้ำโขงของอุบลราชธานี สัมผัสวิถีชีวิตอันเรียบง่ายและมีอบอุ่นท่ามกลางบรรยากาศของอาคารบ้านเรือนย้อนยุค เปิดกิจกรรมทุกวันเสาร์

อำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี เป็นเมืองเก่าแก่อายุกว่า 200 ปี ตั้งอยู่ริมแม่น้ำโขง ซึ่งตรงข้ามกับเมืองสองคอน แขวงสะหวันนะเขตของสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว เดิมคือ เมือง “เขมราษฎร์” และได้ถูกเปลี่ยนชื่อมาเป็น “เขมราฐ” ในสมัยรัชกาลที่ 5 ซึ่งมีความหมายเดียวกัน คือ “ดินแดนแห่งความเกษมสุข” (ราษฎร์ = รัฐ, รัฎฐ์ = แว่น แคว้น หรือ ดินแดน ส่วนคำว่า “เขม” หมายถึง ความเกษมสุข)

ประวัติการตั้งเมือง ในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 ได้ทรงโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งบ้าน “โศกกงพะเนียง” เป็นเมือง “เขมราษฎร์ธานี” ขึ้นตรงต่อกรุงเทพเมื่อปี พ.ศ.2357 ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ได้มีการปรับปรุงการปกครองส่วนภูมิภาคครั้งใหญ่ มณฑลอีสานถูกแบ่งออกเป็น 5 บริเวณ สำหรับบริเวณอุบลราชธานี มีอยู่ 3 เมือง คือ เมืองอุบลราชธานี เมืองเขมราฐ และเมืองยโสธร แต่ละเมืองมีเมืองที่ขึ้นสังกัดอยู่หลายอำเภอ เมืองเขมราฐมีอำเภอที่อยู่ในความปกครอง 6 อำเภอ คือ อำเภออุไทยเขมราฐ อำเภอประจิมเขมราฐ อำเภออำนาจเจริญ อำเภอคำเขื่อนแก้ว อำเภอโขงเจียม และอำเภอวารินชำราบ ต่อมาในปี พ.ศ.2452 ได้มีการปรับปรุงการปกครองในบริเวณเมืองอุบลราชธานีอีกครั้งหนึ่ง เมืองเขมราฐถูกลดฐานะเป็นลงเป็นอำเภอและรวมอำเภออุทัยเขมราฐกับอำเภอประจิมเขมราฐเข้าด้วยกัน เป็นอำเภออุไทยเขมราฐขึ้นกับเมืองยโสธรแต่ก็ยังคงเป็นบริเวณอุบลราชธานีอยู่เช่นเดิมโดยมี พระเกษมสำราฐรัฐ เป็นนายอำเภอคนแรก อำเภอเขมราฐ ปี พ.ศ. 2454 ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวได้มีการแยกมณฑลอีสานออกเป็น 2 มณฑล คือ มณฑลอุบลกับมณฑลร้อยเอ็ด อำเภออุไทยเขมราฐจึงได้เปลี่ยนชื่อเป็น “อำเภอเขมราฐ” เมื่อปี พ.ศ.2455 ขึ้นอยู่กับจังหวัดอุบลราชธานี ตลอดมาจนถึงปัจจุบัน

ชุมชนเก่าแก่บนถนนวิศิษฐ์ศรีนั้นยังมีบ้านไม้เก่า ๆ ให้พบเห็น ซึ่งสิ่งเหล่านี้ได้แสดงถึงวิถีชีวิต ความเป็นอยู่ และศิลปวัฒนธรรมเก่าแก่ของผู้คนริมฝั่งโขงในจังหวัดอุบลราชธานี ด้วยจุดเด่นนี้จึงได้กำหนดให้บริเวณนี้เป็นตลาดถนนคนเดิน เขมราษฎร์ธานี ซึ่งจัดขึ้นครั้งแรกเมื่อวันที่ 12 เมษายน 2556 ด้วยกลุ่มฮักนะเขมราฐและผู้บริหารเทศบาลตำบลเขมราฐ โดยนางลัดดา เจษฎาพานิชย์ นายกเทศมนตรีตำบลเขมราฐ มีแนวความคิดที่จะพัฒนาบ้านเมืองเก่าที่มีประวัติศาสตร์และเศรษฐกิจ ที่เคยคึกคักในอดีต ให้กลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้งในบรรยากาศย้อนยุค ให้คนรุ่นใหม่ได้สัมผัสบรรยากาศที่อบอุ่นตามคำบอกเล่าของผู้เฒ่าผู้แก่

กิจกรรมของตลาดถนนคนเดินนั้นได้จัดให้มีการออกร้านจำหน่ายสินค้าพื้นบ้าน ผ้าทอ เสื้อผ้าพื้นเมือง สินค้าหัตถกรรมจากชาวบ้าน อาหารพื้นบ้าน ของที่ระลึกต่าง ๆ การจำหน่ายโปสการ์ด ภาพสวย ๆ ทั้งอดีตและปัจจุบันของอำเภอเขมราฐ การแสดงทางศิลปวัฒนธรรม การแสดงชุดพื้นบ้านออกมารำโชว์ มุมถ่ายรูปบ้านเก่าแก่ในอดีต โรงแรมสุขสงวน โรงแรมแห่งแรกของอำเภอเขมราฐ รวมทั้งการจัดนิทรรศการภาพเก่าแก่ของอำเภอเขมราฐ โดยกำหนดจัดงานถนนคนเดินจะมีขึ้นทุกวันเสาร์